Bankrot Italije - koliko smo blizu

Treća ekonomska sila Evrope, Italija,  predstavlja trećeg najvećeg spoljnotrgovinskog partnera Republike Srpske. Spoljnotrgovinska razmjena između Republike Srpske i Italije za prvih devet mjeseci 2011. godine iznosi 577 miliona KM. Najveći spoljnotrgovinski partner Republike Srpske je Srbije, a spoljnotrgovinska razmjena između Republike Srbije i Republike Srpske za prvih devet mjeseci 2011. godine iznosi 945 miliona KM.  Međutim interesantno je da je Italija drugi najveći spoljnotrgovinski partner Srbije gdje je spoljnotrgovinska razmjena za prvih devet mjeseci 2011. godine iznosila 2.278,4 milijardi dolara. Sudbina Italije i kretanja Italijanske ekonomije u velikoj mjeri ce uticati na promjene izvozne tražnje Srbije i Republike Srpske. Većinu preduzeća i privrednika interesuje kretanja Italijanske ekonomije kako bi svoje poslovne odluke prilagodili izmjenjenim ekonomskim okolnostima. Italija se takođe posmatra kao poslednji bastion u odbrani političkog i ekonomskog sistema Evrope. Da li će Italija biti heroj ili izdajnik Evrope pitanje je od milion dolara. Dug Italije se procjenjuje na preko 1.800 milijardi EUR-a i ovaj dug je  veći od duga Španije (628 milijardi EUR-a), Grčke (323 milijarde EUR-a), Portugala (158 milijarde EUR-a)  i Irske (145 milijardi EUR-a) zajedno. Evropski fond za finansijsku pomoć zemljama u teškoćama (ESFS) trenutno iznosi 440 milijardi EUR-a, ali postoje razmišljanja i inicijative da se poveća za čak šest puta na 2.500 milijardi eura. Podsjetimo ukupan Bruto društveni proizvod zemalja Evropske unije iznosi 9.258 milijardi EUR-a. Evropska unija se priprema za borbu protiv krize kreiranjem fonda za spas Evrope u iznosu od 25% Bruto društvenog proizvoda EU.

U ovom trenutku teško je dati pouzdane procjene o budućim kretanjima u Evropi i Italiji, ali moguće je svakodnevno pratiti šta o tome misle finansijska tržišta. Napomenimo da finansijska tržišta imaju četiri funkcije: alokativnu, distributivnu, selektivnu i informativnu. Informativnu funkciju finansijsih tržišta moguće je iskoristiti kao dobru podlogu za donošenje poslovnih odluka.  Jedan od veoma popularnih analitičkih alata za praćenje vjerovatnoće bankrota pojedinih zemalja i budućih kretanja na finansijskim trzistma je Credit default swap skraćeno CDS. Cijene ovih instrumenata moguće je pratiti na finansijskim servisima kao što su Bloomberg, Rojters itd. CDS predstavlja finansijski instrument koji predstavlja zaštitu od rizika. Banka J.P. Morgan & Co. se smatra jednim od izumitelja i popularizatora ove vrste osiguranja. Logika ovih instrumenata za zaštitu od rizika je jednostavna. Naime, kupac ovih instrumenata plaća prodavcu određeni iznos, premije, za osiguranje obaveze. U slučaju dešavanja osiguranog slučaja, bankrota, prodavac kupac će naplatiti od prodavca iznos osigurane obaveze. CDS cijena za Italiju zaključno sa 17.11.2011. godine iznosi 569,36 što znači da je vjerovatnoća bankrota Italije 31.8% (vjerovatnoća bankrot se računa posebnom formulom). Iznos od 569.36 znaci da je za 10 miliona dolara duga godišnja premija za zaštitu od rizika bankrota Italije 569.360 dolara. U slučaju da se desi osigurani slučaj, bankrot države, prodavac CDS-a se obavezuje da plati iznos od 10 miliona dolara. Vođeni ovom logikom moguće je zaključiti da su najmanje rizične zemlje ,a samim tim i valute tih zemalja su: Norveška, Švedska i Finska, a najrizične zemlje su: Grčka,Venecule, Portugal i Irska.